حجت الاسلام والمسلمین حسن روحانی در راهپیمایی تاریخی 23 تیر 78 تهران طی سخنانی به تبیین ابعاد مختلف و پشت صحنه آشوب‌ها و ماهیت اغتشاش گران حادثه 18 تیر پرداخت و تأکید کرد که مسأله ولایت مسئله فرد نیست، مسئله شخص نیست، ولایت در کشور ما مظهر اسلامیت نظام و استقلال کشور است. مردم ما خوب می‌فهمند و درک می‌کنند دشمن از اسلامیت نظام و استقلال کشور عصبانی است.
وی در بخش دیگری از سخنان خود یادآور شد: در کدام کشور جهان، حرکت‌های آشوب‌طلبانه این چنین تحمل می‌شود اینها خیلی پست‌تر و حقیرتر از آن هستند که بخواهیم نسبت به آنها تعبیر حرکت براندازی را مطرح کنیم. در کجای دنیا و در کدام کشور و توسط کدام دولت، آشوب، تخریب و برهم زدن نظم جامعه، تحمل می‌شود. مگر دولت مقتدر جمهوری اسلامی ایران مسئولین امنیتی نظام، این‌گونه حوادث را تحمل خواهند کرد.
خوب است در سالگرد حادثه 18 تیر به متن کامل این سخنرانی نگاهی دوباره بیندازیم:
بسم الله الرحمن الرحیم «و مکروا مکراً و مکرنا مکراً و هم لایشعرون، فانظر کیف کان عاقبه مکرهم انا دمرناهم و قومهم اجمعین» مردم قهرمان، بزرگوار و شریف تهران در چند روز گذشته، مواجه با سه حادثه تلخ بوده‌اند. حادثه اول، حادثه کوی دانشگاه و هتک حرمت به مقام دانشجو بود، این حرکت غیرقانونی و خلاف اصول اخلاقی و دینی یعنی حمله به کوی دانشگاه از طرف مقام معظم رهبری، ریاست محترم جمهور، مسئولین نظام و مردم قهرمان و عزیز کشورمان بویژه مردم تهران و دانشجویان عزیز قاطعانه محکوم شد و شورای عالی امنیت ملی مسئول شد تا این حادثه را ریشه‌یابی کند و در قدم‌های اولیه این بررسی، مقصرین این حادثه را شناسایی و به دست عدالت بسپارد و تلاش نماید تا دانشجویان زندانی و دستگیر شده را آزاد نماید و به سرعت به جبران خسارت‌های وارده در کوی دانشگاه بپردازد. بی‌تردید دانشجویان عزیز، بزرگوار و اندیشمند ما به عنوان آینده‌سازان کشور و مدیران آینده که رکن مهم در پیروزی انقلاب و نقش مهم در حفاظت و تداوم انقلاب داشته‌اند، همواره مورد احترام همه مسئولین نظام، ملت قهرمان و عزیز ایران بوده‌اند، هستند و خواهند بود.
در عین حال مسئله کوی دانشگاه همچنان در دستور کار شورای عالی امنیت ملی خواهد بود، تا همه ریشه‌های این حادثه شناسایی، بررسی و بالطبع در فرصت‌های آینده نتیجه آن به مردم شریف و بزرگوار ایران اعلام خواهد شد. این موضوع اول که حادثه‌ای بسیار تلخ و ناگوار بود که با محکومیت این حادثه زشت و با دادن قول به مردم برای رسیدگی به آن و سپردن عوامل آن به دست عدالت و با احترام مجدد به قشر ارزشمند و اندیشمند دانشجو، از آن عبور می‌کنیم، البته ریشه‌های این حادثه بررسی و شناسایی خواهد شد و به اطلاع مردم ما خواهد رسید.
اما درکنار این حادثه، دو حادثه تلخ دیگر بوقوع پیوست، دشمنان به کمین نشسته، دشمنان فرصت‌طلب که نه ربطی به دانشگاه دارند و نه ارتباطی به دانشجویان عزیز دارند، در کنار حرکت دانشجویی، می‌خواستند سوء استفاده کنند و متأسفانه موفق به سوءاستفاده هم شدند. افراد شرور، افراد وابسته به گروهک‌های سیاسی ورشکسته و منزوی در جامعه ما، مزدوران و وابستگان به قدرتهای خارجی از این فرصت خواستند سوء استفاده کنند، البته این گروهک‌ها ماه‌ها در انتظار یک فرصت مناسب بودند و فکر کردند این مقطع فرصت مناسبی برای اهداف شوم و پلید آنهاست. یک حادثه تلخی که با حرکت این عناصر فاسد رخ داد، حرمت شکنی بود.
شما می‌دانید دشمن برای اینکه در مردم ایجاد یأس کند و در مردم ایجاد تردید نماید و برای آینده زمینه‌سازی کند، سنگ زیرین بنای انقلاب را مورد تهاجم قرار داد و با شکستن حرمت و تقدس ارزش‌های انقلابی، ارکان نظام و بویژه رکن رکین انقلاب یعنی حریم مقدس ولایت خواست راه را برای توطئه‌های بعدی آماده نماید. دشمنان خارجی و داخلی ما باید بدانند ملت ما هوشیار و در صحنه است. مسأله ولایت مسئله فرد نیست، مسئله شخص نیست، ولایت در کشور ما مظهر اسلامیت نظام و استقلال کشور است. مردم ما خوب می‌فهمند و درک می‌کنند دشمن از اسلامیت نظام و استقلال کشور عصبانی است. (تکبیر حضار)
دشمنان داخلی و خارجی می‌دانند آن سد نیرومندی که در طول 20 سال گذشته در برابر همه توطئه‌ها ایستاد و مقاومت کرد اسلام بود. آن عاملی که بین ملت عزیز و بزرگوار ایران با بیش از یک میلیارد مسلمان جهان پیوند ناگسستنی ایجاد کرد، اسلامیت نظام است. مردم ما به خوبی می‌دانند آن قدرتی که توانست در دفاع 8 ساله در برابر همه قدرتهای استکباری و حامیان آنها بایستد و مقاومت کند و پیروز شود اسلام و اسلامیت نظام بود. آن عاملی که امروز ملت ما را متحد کرده است و پیوند ناگسستنی در ملت ما ایجاد کرده است، اسلام است و مظهر این اسلامیت، رهبری و مقام ولایت است. (تکبیر حضار) مردم ما به خوبی می‌دانند مسئله ولایت به عنوان مظهر وحدت ملی جامعه است. مسئله ولایت مظهر اقتدار ملی ما است. اهانت به مقام ولایت، اهانت به ملت است. اهانت به ایران است. اهانت به اسلام است. اهانت به مسلمانان است. اهانت به همه آزادگانی است که قلبشان برای ایران به عنوان ام‌القرای جهان اسلام می‌تپد، بنابراین این حرمت شکنی نه برای مردم ما و نه برای عاشقان انقلاب در سراسر جهان قابل تحمل نیست. گرچه آنهایی که به این عمل زشت دست زده‌اند، تعدادشان بسیار اندک است، اما در عین حال لبخند و تشویق استکبار جهانی و امیدهای نابخردانه‌ای که در آنها ایجاد کرد نشان می دهد که قدرتهای استکباری توسط مزدورانشان سنگ زیرین این بنا مورد هدف قرار داده‌اند.
ولایت، مهم‌ترین رکن حکومت و نظام ما در قانون اساسی کشور ما است. اهانت به این رکن، اهانت به قانون اساسی است. اهانت به قانونگرایی است و اهانت به همه ارزش‌های انقلابی است. من در این حادثه چند روزه چیزی که می‌دیدم در میان این مردم باوفا، مردم مخلص، مردم انقلابی. مردم در این چند روز، صبر 25 ساله مولای متقیان علی (ع) را به نمایش گذاشتند که فرمود «صبرت و فی العین غذی و فی‌الحلق شجی» استخوان در گلو و خار در چشم این چند روزه تحمل کردند. این صبر انقلابی، این تحمل توأم با «کظم‌غیض» این حفظ نظم و آرامش، این هوشیاری، آماده بودن اما منتظر دستور ماندن و دست روی دست گذاشتن نکته بسیار جالبی بود. اگر منع مسئولین نبود مردم ما، جوانان مسلمان، غیور و انقلابی ما با این عناصر اوباش به شدیدترین وجه برخورد می‌کردند و آنها را به سزای اعمالشان می‌رسانند. (تکبیر حضار)
این متانت، صبر و این آماده بودن و گوش به فرمان بودن تمرین نوینی بود که مردم ما از زندگی مولای متقیان حضرت علی (ع) سرمشق گرفته بودند و به نمایش گذاشتند. ما همچنان باید آمادگی و هوشیاری توأم با صبر و متانت خودمان را حفظ کنیم. مطمئن باشید دولت و ارگان‌های امنیتی کاملاً بر کشور مسلط هستند و این گروهک‌ها و این چند صد نفر اوباش چیزی نیستند که بخواهند برای ملت ما و برای مردم عزیز و قهرمان تهران، نگرانی بوجود آورند.(تکبیر حضار) حادثه تلخ سوم، حمله به اموال عمومی، ایجاد رعب و وحشت در میان مردم، برهم زدن آرامش و امنیت، سلب آسایش از مردم، آزار مردم و حتی دستبرد به اموال شخصی و اهانت و تعدی به مردم بود.
در کدام کشور جهان، حرکت‌های آشوب‌طلبانه این چنین تحمل می‌شود اینها خیلی پست‌تر و حقیرتر از آن هستند که بخواهیم نسبت به آنها تعبیر حرکت براندازی را مطرح کنیم. در کجای دنیا و در کدام کشور و توسط کدام دولت، آشوب، تخریب و بر هم زدن نظم جامعه، تحمل می‌شود.مگر دولت مقتدر جمهوری اسلامی ایران مسئولین امنیتی نظام، این گونه حوادث را تحمل خواهند کرد. این صبر و متانت، در یکی دو روزه برای این بود که ماهیت این چند صد نفر اوباش به خوبی برای مردم ما روشن می‌شود و همه به خوبی بدانند اینها چه کسانی هستند و دارای چه ماهیتی هستند.
من در همین جا لازم می‌دانم از دانشجویان عزیز بیدار، هوشیار و قهرمان تشکر و قدردانی کنم که با هوشیاری و با دید نافذشان تا متوجه شدند که این عناصر مفسد و معاند در کنار آنها قرار گرفته‌اند، بلافاصله اعلام بیزاری و برائت کردند و خودشان را کنار کشیدند. این نشان هوشیاری و بیداری دانشجویان انقلابی و مسلمان و قهرمان ما است. افرادی که اتوبوس و اموال عمومی را آتش می‌زنند، آنها که ماشین بین‌المال را آتش می‌زنند و حتی اتومبیل شخصی افراد را از بین می‌برند، اینها چه عناصری هستند و دارای چه ماهیتی می‌باشند؟ بی‌تردید این افراد دشمن مردم ایران و ارزش‌های این مرز و بوم هستند، این اوباش حتی به مساجد هم تعرض کردند. ادامه این وضع برای نظام ما کشور ما و ملت ما قابل تحمل نخواهد بود. دیروز نسبت به این عناصر دستور قاطع داده شد، دیروز غروب دستور قاطع صادر شد تا هر گونه حرکت این عناصر فرصت طلب، هر کجا که باشد با شدت و با قاطعیت برخورد شود و سرکوب شوند.(تکبیر حضار) مردم ما شاهد خواهند بود که از امروز نیروی انتظامی، نیروی قهرمان بسیج حاضر در صحنه، با این عناصر فرصت‌طلب و آشوبگر - اگر جرات ادامه حرکت مذبوحانه داشته باشند- چه خواهند کرد.(تکبیر حضار)
دشمنان خارجی، آنها که در این چند روز کف زدند و همچنین این عناصر پست و مزدور، بدانند اسلام در این کشور زنده است و زنده خواهند ماند. مردم عزیز و بزرگوار تهران و ایران زنده‌اند و در صحنه‌اند و با همان شور و هیجان سال‌های 57-58 در صحنه حضور دارند و پاسخ دندان‌شکن به آنها خواهند داد. نیروهای امنیتی قدرتمند ما اعم از نیروی انتظامی، بسیج و سایر قوا و پرسنل بیدار وزارت اطلاعات در صحنه مقتدرانه خواهند بود. خوشبختانه اکثر این عناصر در ظرف دیروز و دیشب دستگیر شده‌اند. همه این افراد مورد بازجویی قرار خواهند گرفت. در میان این افرادی که دستگیر شده‌اند افراد شرور، جنایتکار و سابقه‌دار، وابسته به گروهک‌های معاند و ورشکسته، افرادی که به نوعی از سوی دستهای مشکوک تطمیع شده بودند همه اینها دیده می‌شوند که در فرصت مناسب ماهیت این افراد به مردم معرفی خواهد شد. بی‌تردید آنهایی که به آشوب و تخریب اموال عمومی و تعرض به نظام در این چند روز مشغول بوده‌اند، در دادگاه‌های صالحه ما محاکمه خواهند شد و طبق قوانین و مقررات به مجازات خواهند رسید. (تکبیر حضار)
من فکر می‌کنم ریشه حرکت‌هایی این یکی، دو روز اخیر به تحلیل غلط دشمنان انقلاب و مزدورانشان از نظام جمهوری اسلامی و تحلیل نادرست نسبت به هوشیاری و آمادگی ملت بزرگوار و حاضر در صحنه ایران برمی‌گردد. اولا آنچه که رادیوهای خارجی برای آتش زدن چند اتوبوس برای حمله به چند باجه و کیوسک تلفن، کف زدند و برای عربده‌کشی چند نفر شرور امید بسته‌اند. باید بدانند نظام ما و انقلاب ما یک انقلاب مردمی است، ریشه در اعماق جان مردم دارد مردم خود این انقلاب را به پیروزی رسانده‌اند. مردم خود این انقلاب را در برابر انواع توطئه‌ها حفظ کرده‌اند. مردم ما بدون کمک دیگران در 8 سال دفاع مقدس در برابر متجاوزین، از تمامیت ارضی و شرف ملی خود دفاع کردند. مردم ما با خون با رهبری انقلاب و نظام عزیز اسلامی خود پیمان بسته‌اند.(تکبیر حضار) دشمنان خارجی ما تجربیاتی که دارند نسبت به کشورهایی است که نظام آنها به قدرت خارجی وابسته است و ریشه در اعماق دلهای مردم ندارد و دارای نظام مردمی نیستند و با بادی می‌لرزند آنها تجربه را می‌خواهند نسبت به انقلاب شکوهمند و عزیز اسلامی ایران و مردم مقتدر و هوشیار و بیدار ما پیاده کنند. مگر این انقلاب تعلق به قشر خاصی دارد و از آن گروه خاصی است؟ این انقلاب به 60 میلیون نفر مردم ایران تعلق دارد که با جان و دل برای این انقلاب فداکاری کرده‌اند و فداکاری خواهند کرد.
اشتباه دوم دشمن این بود که هنوز بعد از این 20 سال مردم ما را نشناخته است. (تکبیر حضار) تصور آنها از مردم، تصور ناصحیح و غلطی است مردم ما به اسلام، قرآن، به خاندان رسالت، به انقلاب، به امام و به راه امام و به ولایت عشق می‌ورزند و در برابر این توطئه‌ها تسلیم نخواهند شد، خوب است دشمن تجدیدنظر کند. بعد از 20 سال مقاومت مردم ما، دشمن هیچ راهی جز تسلیم شدن در برابر انقلاب اسلامی ایران و واقعیت این انقلاب ندارد. اگر تصور دیگری دارد اشتباه است. دشمن بداند یک راه بیشتر پیش روی او نیست و آن اعتراف اقرار و تواضع در برابر انقلاب اسلامی و ملت بزرگوار و هوشیار ما است. البته اگر آمریکا یا رژیم اشغالگر قدس از این عناصر آشوبگر حمایت کردند توقع هم همین بود این کشورها همیشه حامی اشوبگران، جنایتکاران و افراد وابسته و مزدور هستند؛ یکی دو کشور دیگر هم اغفال شدند. من به آنها هشدار می‌دهم و به آنها می‌گویم که سخنان ناصحیح و نادرست بعضی از مسئولین این کشورها در زمینه حوادث چند روزه اخیر تهران در پرونده روابط ایران با آنها ثبت شده است. دولت ایران این موارد را در نظر دارد و بدانند در فرصت مناسب پاسخ لازم به آنها داده خواهد شد. (تکبیرحضار) من می‌خواهم یکی دو نکته در پایان بحثم به عرض شما برسانم. نکته اول آنکه حوادث این چند روزه درس بزرگی برای همه جناح‌ها و گروه‌ها بود. حوادث چند روز اخیر به ما نشان داد و روشن نمود که در جهان سیاست، اول باید قواعد بازی را بیاموزیم. بدون آشنایی به قواعد بازی ورود به صحنه رقابت‌ها و مجادله‌های سیاسی ممکن است خطرات جبران ناپذیری را برای کشور به بار آورد. در تمام کشورهای جهانی حتی آنهایی که مدعی هستند که مهد دموکراسی هستند، قواعد بازی را به عنوان محور اصلی حرکت سیاسی، همواره مورد توجه و مراعات قرار می‌دهند. مصالح ملی، امنیت ملی و منافع ملی باید خطوط قرمز همه گروه‌ها و جناح‌ها باشد. امیدوارم این حوادث درس خوبی برای همه ما باشد. حتی در لحن سخن گفتن و مکالمه با یکدیگر و نوع گفتمان بایداز لحن متناسب با فضای سیاسی سالم استفاده کنیم. لحن درشت و تحریک‌کننده، دشمن را امیدوار می‌کند. لحن ناصحیح، فضای مناسب را برای فعالیت دشمن ایجاد می‌کند. همه جناح‌ها و همه گروه‌ها باید این درس و سرمشق را مد نظر داشته باشند.
حوادث چند روزه اخیر، در کنار حوادثی که در این 20 سال گذشته داشتیم که یک پالایش دیگر برای انقلاب ما بود. انقلاب ما در هر مقطعی نیاز به یک پالایش دارد و این حوادث چند روزه زمینه‌ای را برای پالایش جدید در انقلاب ما و نظام ما بوجود آورده است. در مجموع، خسارت‌هایی در این چند روز دیدیم، اما در کل و در نتیجه نهایی شاید این حادثه مایه تکامل انقلاب و سالم‌سازی حرکت‌های انقلابی و فضای سیاسی کشور باشد.
حوادث چند روزه به همه گروه‌ها آموخت که باید واقعیت‌های نظام، جامعه، جهان و شرایط سیاسی منطقه و جهان را به خوبی درک کنیم و با درک این واقعیت همبستگی و وحدت یک ضرورت برای همه ما است. حوادث چند روزه به ما گفت خشونت و خشونت‌گرایی تحت هر عنوانی محکوم است و همه باید به سمت قانون و قانونگرایی حرکت کنیم. با عناصر خشونت طلب در این چند روز و با این اشرار برخورد قاطع خواهد شد تا برای دیگران درس عبرت باشد. خوشبختانه همه ارکان نظام، مسئولین همه قوا بدون هیچگونه اختلاف‌نظر نسبت به برخورد قاطع و انقلابی نسبت به این عناصر فرصت‌طلب اتفاق نظر دارند و قوه قضائیه در روزهای آینده به وظیفه قانونی، شرعی، ملی و انقلابی خود به خوبی عمل خواهد کرد.(تکبیر حضار)
در روزهای آینده مردم ما با هیجان هوشیاری خودشان را در صحنه حفظ کنند. بدون اینکه دست به عملی بزنند، در زمینه اطلاعات به دست آمده به وزارت اطلاعات کمک کنند. در زمینه عمل هم پشتیبان نیروهای رسمی و مسئولین امنیت باشند، یعنی کمک نیروی انتظامی، بسیج و سایر نیروهای امنیتی در صحنه عمل باشند. باید بدانیم که اتکاء اصلی نظام و مسئولین ما به مردمان عزیز و قهرمان حاضر در صحنه است. گرچه چند روز گذشته، شاهد حوادث تلخی بودیم، اما حضور امروز مردم شیرینی و شهد را در کام تلخ مردم ریخت.
حضور میلیونی امروز مردم در سراسر کشور حماسه دیگری بود. اطلاعاتی که من یک ساعت پیش از همه استانها گرفتم این بود که در سراسر ایران، موج خروشان مردم، تکبیرگویان به مراکز اجتماعی که به آنها اعلام شده است، زن و مرد در حال حرکت هستند. همه جا شعار و فریاد در حمایت از نظام و علیه استکبار و مزدوران داخلی آنهاست. مردم ما امروز یکبار دیگر دشمنان خارجی و مزدورانشان را مأیوس کردند و مشت رد به سینه آنها زدند. مردم ما به خوبی توجه دارند برای توسعه اقتصادی، سیاسی و فرهنگی اولین شرط ضروری و لازم ،امنیت و ثبات است و برای این امنیت و ثبات همه ما باید در صحنه باشیم و هوشیاری و بیداریمان را حفظ کنیم و دولت و نیروهای امنیتی را برای این اهداف مهم یاری دهیم.
در پایان می‌خواهم یک نکته عرض کنم و آن اینکه شورایعالی امنیت ملی به مردم قهرمان و دانشجویان عزیز اطمینان می‌دهد که: 1- مسئله کوی دانشگاه را ریشه‌یابی، بررسی خواهد کرد و این بررسی را تا نتیجه نهایی ادامه خواهد داد و نتیجه آن را به اطلاع مردم خواهد رساند. 2- به شهروندان عزیز و قهرمان تهرانی و به همه مردم ایران قول می‌دهیم که نیروهای امنیتی ما و قوه قضائیه با سرعت با عناصر مخرب و مفسد برخورد قاطع خواهند کرد. 3- به مردم ما اعتماد و اطمینان می‌دهیم که دولت و نیروهای امنیتی ما کاملاً بر اوضاع مسلط هستند و هیچگونه نگرانی در این زمینه وجود ندارد. لازم می‌دانم از نیروی انتظامی به خاطر تلاش‌های شبانه‌روزی‌اش در این چند روز، از نیروی عزیز و قهرمان بسیج و همچنین پرسنل بیدار وزارت اطلاعات تشکر، سپاسگزاری و قدردانی نمایم که تلاش و فعالیت قوق‌العاده‌ای در این چند روز داشته‌اند.
از دانشجویان عزیزمان تشکر می‌کنم که با دقت و سرعت، حساب خودشان را از این عناصر مفسد جدا کردند و به خوبی هوشیاری و آگاهی خود را در این مقطع حساس نشان دادند. در نهایت از مردم بزرگوار و عزیزمان تشکر و قدردانی می‌کنیم که با همان شور و نشاط سال‌های اولیه انقلاب در صحنه حاضر شدند و امروز حماسه عظیم و بزرگ حضور خودشان را در کشور آفریدند. «ان تنصروالله ینصرکم و یثبت اقدامکم».
